AEEE Nedir?

Elektrikli ve/veya Elektromanyetik alanla çalışan her türlü eşyaya “Elektrikli ve Elektronik Eşya” (EEE) denilmektedir.

Faydalı kullanım ömrü tamamlanmış veya arıza nedeniyle kullanılamaz hale gelen EEE’ lere ise Atık Elektrikli ve Elektronik Eşya (AEEE) olarak adlandırılabilir. AEEE’lere “E-Atık” veya “Elektronik Atık” da denilmektedir.

AEEE’ler; tabletler, cep telefonları, yazıcılar, bilgisayarlar ve bilişim araç gereçleri, lambalar, aydınlatma gereçleri, matkap, tartı, saç kurutucular, süpürge, mutfak robotları vb küçük ev eşyaları, Televizyonlar,  gibi çok çeşitli ve geniş bir eşya grubunu kapsamaktadır.

Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği’nde AEEE Kategorileri aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.

1.       Buzdolabı / Soğutucular / İklimlendirme Cihazları

2.       Büyük Beyaz Eşyalar (Buzdolabı / Soğutucular / İklimlendirme Cihazları hariç)

3.       Televizyon ve Monitörler

4.       Bilişim ve Telekomünikasyon ve Tüketici Ekipmanları (Televizyon ve Monitörler hariç)

5.       Aydınlatma Ekipmanları

6.       Küçük Ev Aletleri, Elektrikli ve Elektronik Aletler, Oyuncaklar, Spor ve Eğlence Ekipmanları, İzleme ve Kontrol Aletleri

Bu atıkların çoğu tehlikeli atıklar kapsamında değerlendirilirler; büyük hacimli olmaları ve bünyelerinde barındırdıkları insan sağlığına zararlı maddeler nedeniyle ve teknoloji kullanımının her alanda giderek artması sonucu dünya için her geçen gün büyüyen bir sorun olmaktadır.

EEE’ler atık vasfına kavuştuktan sonra doğru tesislerde geri kazanım/geri dönüşüm/bertaraf sürecine kazandırılmaları büyük önem arzetmektedir. Çünkü EEE’ler atık olduktan sonra, içerdiği metal, plastik, cam ve geri kazanılabilen diğer kısımlarının mümkün olduğunca geri kazanılması ve bileşenlerinde bulunan zararlı maddelerin de uzaklaştırılması gerekmektedir.

Çöpe atılan veya izinsiz toplayıcılar tarafından toplanan AEEE’ler uygun olmayan yöntemlerle parçalandığında içerdikleri tehlikeli maddeler, çevre ve insan sağlığına zarar vermektedir. Bu nedenle atık hale gelen ürünlerin ayrı toplanması, işlenmesi, tehlikeli kısımlarının çevre kirliliği yaratmayacak şekilde bertarafı bu konuda T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığından lisanslanmış firmalar tarafından gerçekleştirilmeli ve tüm süreçler takip edilmelidir.